ناخنک یا پتریژیوم(1): گاهی اوقات یک بافت اضافی در سفیدی چشم و در کنار قرنیه (بخش رنگی چشم) به‌وجود می‌آید که مثلثی شکل است، معمولا علت آن مشخص نیست و در بین پزشکان به ناخنک چشم معروف است.
این ضایعه ناشی از رشد خوش‌خیم بافت پیوندی و رگ‌های ملتحمه است. ناخنک معمولا ابتدا به صورت یک سفیدی روی ملتحمه ایجاد می‌شود که به‌تدریج به سمت قرنیه رشد می‌کند. به علت وجود رگ‌های زیاد معمولا رنگ ناخنک صورتی یا قرمز است. ناخنک گاهی ملتهب می‌شود و باعث سوزش و خارش و اشک‌ریزش می‌شود. گاهی اوقات ناخنک رشد زیادی می‌کند و تا وسط قرنیه می‌رسد و جلوی دید را می‌گیرد.
ناخنک چشم
علت ایجاد ناخنک چشم
اگرچه علت بیماری دقیقا مشخص نیست ولی نور آفتاب، هوای خشک و گرم، گرد و غبار و زمینه ارثی می‌تواند در ایجاد ناخنک چشم نقش داشته باشد.
درمان ناخنک چشم
اگر ناخنک کوچک باشد و ظاهر ناخوشایندی نداشته باشد و باعث قرمزی و سوزش چشم‌ها نشود نیاز به درمان خاصی ندارد.
اگر ناخنک گهگاه ملتهب شود و سوزش و قرمزی چشم ایجاد کند مصرف قطره‌های اشک مصنوعی به صورت مکرر ممکن است باعث تسکین علائم شود. در مواردی که ناخنک التهاب شدیدی دارد می‌توان با نظر چشم پزشک یک دوره درمان با قطره‌های استروئیدی یا سایر قطره‌های ضد التهاب انجام داد.
در مورد ناخنک‌های بزرگ‌تر که از لحاظ ظاهری و زیبایی اهمیت دارند و یا با ایجاد آستیگماتیسم باعث تاری دید شده‌اند می‌توان با جراحی ناخنک را برداشت البته اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است و به خصوص در افراد جوان و افرادی که ناخنک ملتهب دارند در نیمی از مواد عود دیده می‌شود. در این افراد بهتر است علاوه بر برداشتن ناخنک از روش‌های تکمیلی مثل پیوند ملتحمه یا استفاده از داروهای خاص (مثلا میتومایسین) در حین جراحی استفاده شود.
برخی مطالعات نشان داده که مصرف میتومایسین حین و بعد از عمل ناخنک شانس عود ناخنک را کاهش می‌دهد.
در ناخنک‌های خیلی بزرگ که وسط قرنیه را هم درگیر کرده‌اند ممکن است لازم باشد علاوه بر اقدامات فوق از پیوند قرنیه لایه ای برای اصلاح شکل قرنیه استفاده شود.
عوارض درمان سرخود ناخنک چشم
طبق گفته متخصص بیمارهای چشمی درمان خودسرانه ناخنک چشم با هرنوع قطره و دارو امکان پذیر نیست بلکه در بیشتر موارد این کار باعث تشدید این بیماری چشمی نیز می‌شود و باعث عوارض جبران ناپذیر چشمی نیز می‌شود.
خود درمانی و استفاده از برخی داروها و قطره‌های چشمی موجب تشدید ناخنک شده و درمان این عارضه چشمی را با مشکل مواجه می‌کند.
برگشت ناخنک بعد از جراحی
براساس مطالعات انجام شده، این عارضه در نیمی از بیماران که تحت جراحی برای برداشتن ناخنک قرار گرفته‌اند دوباره عود کرده است و برای کاهش میزان عود از داروهای ضد رشد ناخنک در حین عمل و یا پس از آن استفاده می‌شود.
به افرادی که دچار عارضه ناخنک می‌شوند توصیه می‌شود تا از عینک استاندارد ضدآفتاب استفاده کرده و از حضور در مناطق پر گرد و غبار بپرهیزند.
1. pterygium.
منبع: مجله سلامت پارسی لوگ